Đến nay, toàn ngành đã đóng góp quan trọng và lớn nhất vào tổng GRDP và thu ngân sách hàng năm của tỉnh, tạo việc làm cho hàng trăm nghìn lao động. Công nghiệp có tốc độ tăng khá và ổn định trong nhiều năm, bình quân đạt trên 25%/năm.
Năm 2016, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm của tỉnh (GRDP) tăng cao nhất kể từ năm 1997, ước đạt 10,4%. Trong đó, ngành công nghiệp - xây dựng tăng 16,8% (công nghiệp tăng 19,8%, xây dựng tăng 8,3%); dịch vụ tăng 7,6%; nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,8%, GRDP bình quân/người ước đạt 1.755 USD. Giá trị sản xuất công nghiệp cả năm (giá thực tế) ước đạt trên 58.330 tỷ đồng, tăng 106 lần so với năm 1997.
Đóng góp vào tăng trưởng chung của tỉnh chủ yếu từ ngành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ. Cụ thể, ngành công nghiệp xây dựng đóng góp 6,9% điểm phần trăm, ngành dịch vụ đóng góp 2,7 điểm phần trăm, ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản đóng góp 0,6 điểm phần trăm, thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm đóng góp 0,2 điểm phần trăm. Cơ cấu kinh tế ngành công nghiệp - xây dựng chiếm 42,2%, dịch vụ chiếm 35,5% và ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm 22,3%.
Cùng với tăng trưởng của ngành công nghiệp, xuất khẩu liên tục tăng trưởng trong nhiều năm qua, bình quân giai đoạn 2011-2015 đạt 50,5%, giá trị xuất khẩu năm 2016 ước đạt 3.630 triệu USD, tăng 550 lần so với năm 1997. Thị trường xuất khẩu liên tục được mở rộng không chỉ ở khu vực ASEAN, Châu Á mà đã vào được một số thị trường khó tính như Mỹ, EU; mặt hàng xuất khẩu là hàng nông sản và thủ công mỹ nghệ như vải thiều Lục Ngạn, hàng mây tre đan, đồ gỗ mỹ nghệ; hàng dệt may, điện tử, máy tính và phụ kiện…
Cùng với các sản phẩm truyền thống như phân bón, sản phẩm may mặc, đến nay Bắc Giang đã phát triển thêm một số sản phẩm mới có khả năng phát triển thành sản phẩm chủ lực của tỉnh như điện, điện tử, máy tính và phụ kiện…từng bước nâng cao khả năng cạnh tranh, đã vươn ra không chỉ ở thị trường trong nước mà đã chiếm lĩnh và giữ vững thị trường xuất khẩu: nghề chế biến nông lâm sản, sản xuất cơ khí, vật liệu xây dựng, thủ công mỹ nghệ...Một số dự án lớn được đầu tư và đi vào hoạt động như: nhà máy nhiệt điện Sơn Động, Công ty Sanyo, công ty Hosiden, công ty FuHong, Công ty TNHH thức ăn chăn nuôi Hope, Dự án Nhà máy sản xuất, gia công linh kiện máy móc chế tạo Yoshimura Kogyo Việt Nam; Dự án Nhà máy sản xuất linh kiện điện tử Daeyang - Bắc Giang... Hạ tầng khu, cụm công nghiệp từng bước được hoàn thiện và đồng bộ, đến nay có 4 KCN và 30 cụm công nghiệp đang hoạt động thu hút 455 dự án đầu tư, trong đó 127 dự án đầu tư nước ngoài. Trên 80% diện tích đất đã thu hồi, giải phóng mặt bằng của các khu công nghiệp và 70% diện tích đất các cụm công nghiệp đã được lấp đầy; các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp đóng góp trên 60% giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh, đóng góp gần 1/4 tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh.
Trên địa bàn tỉnh có 1.093 dự án đầu tư, trong đó có 839 dự án trong nước, tổng vốn đăng ký là 53.767 tỷ đồng; 254 dự án FDI vốn đăng ký 3.473,6 triệu USD. So với cả nước, năm 2016 số dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài của tỉnh đứng thứ 9, số vốn đăng ký mới đứng thứ 5; tính cả vốn đăng ký mới và bổ sung đứng thứ 8.
Toàn tỉnh có 5.761 doanh nghiệp; trong đó có 5.514 doanh nghiệp trong nước, vốn đăng ký là 32.323 tỷ đồng, 247 doanh nghiệp FDI với số vốn đăng ký là 2.968 triệu USD; ngoài ra còn có 827 chi nhánh, văn phòng đại diện.
Hiện nay, trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang hội nhập sâu rộng hơn với kinh tế khu vực và thế giới, công nghiệp Bắc Giang đang đứng trước nhiều cơ hội mới nhưng cũng phải đối mặt với không ít thách thức. Đó là cơ hội đổi mới công nghệ, đa dạng hoá sản phẩm, mở rộng thị trường xuất khẩu, đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng công nghiệp trong cơ cấu GRDP của tỉnh. Tuy nhiên, hội nhập cũng đồng nghĩa với cạnh tranh gay gắt với các sản phẩm của nước ngoài, điều đó đòi hỏi hoạt động của công nghiệp tỉnh Bắc Giang phải sáng tạo hơn, hiệu quả hơn nữa trong thực hiện nhiệm vụ. Dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Sở Công Thương tiếp tục phối hợp với các Sở, ngành, UBND các huyện, thành phố phấn đấu đặt ra một số nhiệm vụ và giải pháp phát triển công nghiệp chủ yếu sau:
Thứ nhất: tỉnh tiếp tục tập trung cho phát triển CN - TTCN để đẩy mạnh tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động; tập trung phát triển các khu, cụm công nghiệp, đồng thời phát triển một số ngành công nghiệp chủ lực như công nghiệp chế biến nông, lâm sản, điện tử, dệt may, phân bón hoá chất, vật liệu xây dựng, sản xuất điện... Ngoài ra, tỉnh sẽ tập trung thu hút đầu tư phát triển công nghiệp theo cả chiều rộng và chiều sâu; ưu tiên thu hút các dự án sản xuất công nghệ cao; các nhà đầu tư có tiềm lực về vốn, các dự án có giá trị gia tăng cao, ít gây ô nhiễm môi trường và có khả năng đóng góp lớn cho ngân sách.
Thứ hai, xác định phát triển công nghiệp hỗ trợ (CNHT) là hướng đi mang tính bền vững để tham gia vào chuỗi sản xuất, kinh doanh toàn cầu; đóng vai trò quan trọng đối với nền sản xuất công nghiệp và quyết định việc thu hút đầu tư trong và ngoài nước của tỉnh Bắc Giang. Tiếp tục quy hoạch, đầu tư xây dựng hạ tầng các khu, CCN tạo quỹ đất sạch để thu hút dự án trong nước và FDI; hoàn chỉnh hạ tầng các KCN: Song Khê – Nội Hoàng, Vân Trung, Quang Châu; triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng KCN Hòa Phú (Hiệp Hòa). Quy hoạch, thu hút đầu tư xây dựng hạ tầng CCN Yên Lư (Yên Dũng), Mỹ An (Lục Ngạn), Hà Thịnh (Hiệp Hòa)...
Thứ ba, đề xuất các cơ chế chính sách phát triển ngành phù hợp nhằm hỗ trợ và tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh; hỗ trợ doanh nghiệp cơ cấu lại sản xuất, đầu tư máy móc công nghệ hiện đại tiên tiến; tham mưu các giải pháp phát triển công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp chế biến, chế tạo, năng lượng tái tạo, công nghiệp xanh, sạch và chế biến nông sản thực phẩm…đảm bảo phát triển công nghiệp, thương mại gắn liền với bảo vệ môi trường bền vững.
Thứ tư, nâng cao hiệu quả, năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp: tập trung triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ giải pháp trong quy hoạch phát triển công nghiệp đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Chú trọng sản xuất nông nghiệp hàng hoá, nông nghiệp công nghệ cao, phát triển nông nghiệp nông thôn, xây dựng nông thôn mới. Thực hiện có hiệu quả Kế hoạch cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2016 và những năm tiếp theo của tỉnh xác định tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo điều kiện tốt nhất cho DN và nhà đầu tư. Thực hiện xây dựng thương hiệu hàng hóa một số sản phẩm có lợi thế của tỉnh phục vụ phát triển công nghiệp chế biến.
Thứ năm, đẩy mạnh công tác đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp, nghiên cứu xây dựng chính sách về thu hút nguồn nhân lực chất lượng, chính sách hỗ trợ công tác đào tạo phát triển nguồn nhân lực cho tương lai, thu hút đội ngũ chuyên gia lành nghề, các nhà nghiên cứu khoa học.
Thứ sáu, cụ thể hóa các chính sách nhằm tạo thuận lợi trong tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất cho DN; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chất lượng dịch vụ hỗ trợ, tính minh bạch và trợ giúp các DN tiếp cận thông tin. Thực hiện phòng chống tham nhũng, xây dựng đội ngũ cán bộ công chức thật sự trong sạch, đủ năng lực đáp ứng yêu cầu công tác. Tăng cường đối thoại với DN, hỗ trợ, tăng khả năng tiếp cận và sử dụng các thiết chế pháp lý của DN; tạo sự cạnh tranh bình đẳng trong hoạt động đầu tư, kinh doanh giữa các DN trên địa bàn.
Thứ bảy, tiếp tục cùng với các ngành triển khai thu hút đầu tư Trung tâm logistic tại thành phố Bắc Giang và kế hoạch nâng cao năng lực cạnh tranh, tác động lan tỏa của dịch vụ logistic trong thời gian tới./.