Theo đánh giá của Cục Phòng vệ Thương mại, các vụ việc điều tra chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam đang có xu hướng gia tăng. Cục này cho biết, tính đến tháng 11 năm 2018 đã có 19 vụ điều tra chống lẩn tránh được khởi xướng đối với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam. Sản phẩm bị điều tra chủ yếu là những mặt hàng như sắt thép, sợi, đồ gia dụng, đồ điện tử… Hầu hết các vụ đều đi đến kết luận là có tồn tại hành vi lẩn tránh và sau đó bị áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại. Ngoài ra Cục phòng vệ Thương mại cũng cảnh báo, một số mặt hàng xuất khẩu khác đang đứng trước nguy cơ bị điều tra chống lẩn tránh như ván ép xuất khẩu sang Hoa Kỳ, lốp xe tải và xe khách xuất sang EU. Đề phòng trường hợp hành vi gian lận xảy ra bên ngoài lãnh thổ Việt Nam (do một số nước cho phép nhà nhập khẩu được tự khai, tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa), gây ảnh hưởng đến ngành sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam, Bộ Công Thương khuyến nghị các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam tuân thủ chặt chẽ những quy định về chứng nhận xuất xứ, không tiếp tay cho các hành vi gian lận xuất xứ, đồng thời phối hợp theo dõi sát thị trường để có thể kịp thời cung cấp thông tin cho các cơ quan quản lý khi thấy có dấu hiệu bất thường.
Về phần mình, Bộ Công Thương đã trao đổi với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt nam về việc tăng cường kiểm tra, giám sát việc cấp Giấy chứng nhận xuất xứ Việt Nam cho hành xuất khẩu, trong đó đặc biệt lưu ý tới một số mặt hàng có nguy cơ cao trong việc làm giả xuất xứ Việt Nam. Ngoài ra, Bộ Công Thương đã và đang phối hợp với Bộ tài chính (Tỏng cục Hải Quan) tổ chức theo dõi, nắm bắt những biến động bất thường trong hoạt động xuất khẩu sang một số thị trường để từ đó có biện pháp kiểm tra, xác minh và xử lý phù hợp đối với các hành vi gian lận xuất xứ Việt Nam nhằm lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại, làm ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam nói chung và lợi ích của các doanh nghiệp chân chính nói riêng.
TTKC và XTTM
Nguyễn Khắc Nam