Cụ thể, từ ngày 30/3/2020, phía Trung Quốc tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, quản lý chặt chẽ các lái xe và đại lý khai báo Hải quan người Trung Quốc sang khu vực cách ly phía Việt Nam để giao dịch; không cho phép các lái xe đến từ các tỉnh đã có ca bị lây nhiễm của Việt Nam nhập cảnh vào Trung Quốc. Đồng thời đề nghị thành lập Đội lái xe chuyên trách tại cửa khẩu chở hàng qua lại cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Việt Nam) - Hữu Nghị Quan (Trung Quốc) và cặp cửa khẩu phụ Tân Thanh (Việt Nam) - Pò Chài (Trung Quốc), sẽ áp dụng từ ngày 07/4/2020, yêu cầu lái xe đến từ các tỉnh chưa phát sinh ca bị lây nhiễm dịch bệnh và phải có kết quả xét nghiệm âm tính đối với Covid-19; chỉ những người có tên trong danh sách Đội lái xe mới được xuất cảnh, nhập cảnh chở hàng hóa xuất nhập khẩu qua lại hai bên cửa khẩu.
Từ ngày 03/4/2020, phía Quảng Tây (Trung Quốc) đã ban hành thông báo về việc tăng cường quản lý dịch bệnh từ nước ngoài tại các cửa khẩu đường bộ và đường thủy. Theo đó thực hiện quản lý nghiêm cửa khẩu và các đường mòn biên giới, ngoài cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, các cửa khẩu khác gồm Ga Đường sắt quốc tế Đồng Đăng, cửa khẩu chính Chi Ma, các cửa khẩu phụ: Tân Thanh, Cốc Nam chỉ duy trì chức năng thông quan hàng hóa; tạm thời đóng các cửa khẩu, lối mở khác; thực hiện phòng dịch nghiêm ngặt đối với hoạt động trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới. Ngoài ra, theo thông báo từ phía thị Bằng Tường (Quảng Tây, Trung Quốc), từ ngày 07/4/2020 các cửa khẩu phụ: Tân Thanh, Cốc Nam chỉ thông quan 05 tiếng/ngày (buổi sáng từ 08 giờ 00 đến 11 giờ 00, buổi chiều từ 12 giờ 00 đến 14 giờ 00, giờ Hà Nội), nghỉ vào các ngày cuối tuần và dịp lễ, tết.
Ngoài ra, phía Trung Quốc tiếp tục tăng cường quản lý đối với xe hàng và lái xe qua biên giới. Đối với xe hàng xuất nhập cảnh, tiến hành khử trùng kỹ theo quy trình liên quan; yêu cầu đăng ký đối với tất cả lái xe chở hàng qua biên giới, thực hiện vận tải theo điểm và tuyến cố định. Xe hàng Việt Nam thực hiện bốc dỡ tại bãi hàng được chỉ định tại khu vực cửa khẩu, lái xe phía Việt Nam chỉ được giới hạn hoạt động tại khu vực bãi hàng và xuất cảnh về Việt Nam trong ngày.
Do sự kiểm soát chặt chẽ, nghiêm ngặt của phía Trung Quốc dẫn đến năng lực thông quan hàng hoá xuất khẩu qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn đã giảm so với thời gian trước đây, đến 10h sáng ngày 06/4/2020 vẫn còn tồn khoảng 1.700 phương tiện chở hàng hóa xuất khẩu tại khu vực cửa khẩu, trong đó: Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị tồn khoảng 600 xe, cửa khẩu phụ Tân Thanh tồn 839 xe (tại cửa khẩu Tân Thanh tồn 639 xe, tại phía bãi hàng hóa Pò Chài - Trung Quốc tồn 200 xe hàng hóa đã xuất khẩu qua cửa khẩu Tân Thanh, nhưng chưa giao được hàng), cửa khẩu phụ Cốc Nam tồn trên 130 xe, cửa khẩu chính Chi Ma tồn 135 xe.
Trước tình hình trên, UBND tỉnh Lạng Sơn đang tiếp tục triển khai các giải pháp để tháo gỡ khó khăn trong xuất khẩu hàng hóa; chủ động báo cáo, đề xuất một số giải pháp với Thủ tướng Chính phủ, Bộ ngành liên quan; tổ chức điện đàm với lãnh đạo Khu tự trị dân tộc Choang, Quảng Tây, Trung Quốc, trao đổi thư công tác với Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam nhằm nâng cao năng lực thông quan tại các cửa khẩu, tuy nhiên đến nay các giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng nông sản vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn, hàng hóa nông sản xuất khẩu vẫn ùn ứ rất nhiều tại các cửa khẩu.
Dự báo hoạt động thông quan hàng hoá xuất khẩu qua các cửa khẩu của Lạng Sơn tháng tư và thời gian tới tiếp tục gặp nhiều khó khăn do sự kiểm soát nghiêm ngặt dịch bệnh của các cơ quan chức năng phía Trung Quốc. Trước tình hình trên, để đảm bảo hoạt động xuất khẩu hàng hóa nói chung được thuận lợi, tránh ùn ứ phương tiện và hàng hóa xuất khẩu, gây thiệt hại cho thương nhân, doanh nghiệp và người dân, Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn đã có công văn số 384 ngày 6/4/2020 “về việc cập nhật thông tin tình hình tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn” gửi Sở Công thương các tỉnh thành phố trên cả nước và khuyến cáo các Hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp, thương nhân xuất khẩu nông sản, hoa quả: Thường xuyên cập nhật các thông tin, tình hình xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn để chủ động trong việc thu hoạch, thu mua hàng hoá, tính toán phương án vận chuyển hàng lên cửa khẩu, xuất nhập hàng hóa hợp lý để giảm thiểu thiệt hại. Đồng thời nghiên cứu thực hiện việc chuyển dần từ loại hình xuất khẩu tiểu ngạch biên giới sang loại hình xuất khẩu chính ngạch để tránh rủi ro trong thương mại hoặc có phương án tiêu thụ hàng hóa nông sản trong thị trường nội địa.
Xem chi tiết công văn 34/SCT -XNK
Hải Yến - Trung tâm KC&XTTM